Kars’ta Bir Ramazan Geleneği Daha Unutulmaya Doğru Gidiyor!
Ramazan Topu Geleneğinin Kökeni:
Osmanlı İmparatorluğu’nda, şehirlerin genişliği ve teknoloji eksiklikleri nedeniyle zamanın doğru bir şekilde bilinmesi zor olabiliyordu. Özellikle iftar saati gibi önemli zamanlarda, halkın bu zaman diliminde yemeklerini hazırlamaları ve iftar yapmaları için bir sinyal verilmesi gerekiyordu. Bu amaçla, bazı şehirlerde top atışı yapılırdı.
Günümüzde Ramazan Topu Geleneği:
Ramazan Topu geleneği, geçmişte olduğu gibi, bugün de bazı şehirlerde devam etmektedir. Hâlâ bazı yerlerde, özellikle büyük camilerin bahçelerinde ya da kalelerde, iftar saati geldiğinde top atılır. İftar topunun patlaması, ezanın duyulmadığı ya da zamanın net bir şekilde bilinmediği yerlerde halkın iftar vaktinin geldiğini anlamasını sağlar.
Bu gelenek, bir kültürel değer olarak yerel halk tarafından büyük bir ilgiyle takip edilmiştir. Topun sesi, Ramazan ayının ruhunu yansıtarak, birlikte iftar yapmanın ve toplumsal dayanışmanın sembolü olmuştur.
Türkiye'deki Durum:
Ramazan Topu geleneği, Türkiye'de özellikle İstanbul, Kars, Edirne, Bursa gibi bazı şehirlerde hala yaşatılmaktadır. Ancak günümüzde, teknolojinin gelişmesiyle birlikte, televizyonlar ve dijital platformlar aracılığıyla iftar saati bilgileri çok daha kolay bir şekilde ulaşılabilir hâle geldiğinden, bu gelenek bazı yerlerde yavaş yavaş unutulmaktadır. Yine de, bazı yerel yönetimler ve kültürel organizasyonlar, Ramazan ayında bu tür gelenekleri yaşatmaya çalışmaktadır.
Kars'ta, Tacettin Durmuş'un iftar topunu patlatma geleneği de bu tür bir gelenek olup, halk tarafından sevilerek izlenmiştir. Bu geleneğin son yıllarda sona ermiş olması, kültürel değerlerin korunması adına önemli bir eksiklik olarak görülebilir.
Kars'ta iftar topu geleneğinin sona ermesi, Ramazan ayı boyunca şehre özel bir atmosferin kaybolmasına neden olmuş gibi görünüyor. Özellikle Gazeteci Tacettin Durmuş'un, yıllar boyunca Kars Kalesi ve Evliya Camii bahçesinde iftar vaktini haber vermek için patlattığı Ramazan Topu, halk arasında önemli bir gelenek haline gelmişti. Ancak son üç yıldır bu geleneğin devam etmemesi, şehirdeki bazı eski geleneklerin yavaşça unutulmaya başladığını gösteriyor.
Ramazan Topu'nun patlatılması, sadece bir vakit bildirisi olmaktan öte, halkın Ramazan atmosferine dahil olmasını sağlayan, sosyal bir etkinlik haline de gelmişti. Bu geleneğin bitişi, belki de yerel yönetimler veya başka ilgililerin desteği ile tekrar canlandırılabilir. Kars gibi tarihi ve kültürel zenginliği olan bir şehirde, bu tür geleneklerin yaşatılması önemli olabilir.
03.03.2025 19:04:06